Những lời chia buồn về sự ra đi của Đức Thánh Cha Phanxicô đang vang lên từ mọi nơi trên thế giới, chứng minh cho lòng yêu mến vượt biên giới và tín ngưỡng. Từ những lời chia buồn của Tổng thống Ý, tổng thống Pháp, cho đến lời chia buồn của Tổng thống Mỹ, Tổng thống Argentina,... tất cả đều tưởng nhớ Đức Thánh Cha Phanxicô đáng kính như một con người của đức tin, hoà bình, tình yêu, một người dấn thân cho công lý và bênh vực người nghèo.
Lời chia buồn từ Ý
Tổng thống Ý, ông Sergio Mattarella, viết trong một tuyên bố được đăng trên trang web của dinh Quirinale: "Tôi vô cùng đau buồn khi biết tin Đức Giáo hoàng Phanxicô qua đời và cảm nhận được khoảng trống lớn lao do mất đi một người mà đối với tôi luôn là điểm tham chiếu." Ông nói thêm: "Cái chết của Đức Giáo hoàng Phanxicô gây ra nỗi đau và cảm xúc trong người dân Ý và trên toàn thế giới. Giáo huấn của ngài đã gợi lại thông điệp Tin Mừng, tình liên đới giữa con người, bổn phận gần gũi với những người yếu thế nhất, sự hợp tác quốc tế, hòa bình trong nhân loại. Lòng biết ơn đối với ngài phải được chuyển thành trách nhiệm làm việc, như ngài đã liên tục làm, vì những mục tiêu này."
Trong khi đó, bà Thủ tướng Ý Giorgia Meloni đã viết: "Tôi đã có vinh dự được tận hưởng tình bạn, lời khuyên và sự dạy dỗ của ngài, những điều không bao giờ sai ngay cả trong những lúc thử thách và đau khổ. Trong các suy niệm của Đàng Thánh Giá, ngài nhắc nhở chúng ta về sức mạnh của ân sủng, thứ làm cho mọi thứ phát triển trở lại và có khả năng hoà giải những gì đối với con người là không thể hòa giải. Và ngài một lần nữa yêu cầu thế giới can đảm thay đổi hướng đi, đi theo con đường không huỷ diệt, nhưng vun trồng, sửa chữa, bảo vệ."
Anh quốc liên đới với Giáo hội
Từ Anh quốc, Đức Tổng Giám mục Stephen Cottrell của York, lãnh đạo lâm thời Giáo hội Anh giáo, đã đưa ra một tuyên bố trong đó ngài nhắc lại những lời mà Đức Thánh Cha Phanxicô đã nói với ngài trong một cuộc gặp gỡ năm 2023: "Chúng ta cùng nhau bước đi, chúng ta cùng nhau làm việc, chúng ta cùng nhau cầu nguyện." Một cụm từ mà theo Đức Tổng Giám mục, tóm tắt triều đại Giáo hoàng của Đức Giáo hoàng Phanxicô, "nhận thức được những chia rẽ hiện diện trong Giáo hội", nhưng đồng thời sẵn sàng lắng nghe và thiết lập "một tiến trình hiệp hành", đại diện cho "di sản lâu dài cho Giáo hội Công giáo Roma và cho tất cả chúng ta."
Và trong một thông điệp được ban hành từ Điện Buckingham, thay mặt cho Hoàng hậu Camilla, Vua Charles III cũng đã bày tỏ lòng tôn kính đối với Đức Giáo hoàng Phanxicô và nhắc lại "lòng trắc ẩn" và dấn thân đại kết của ngài. Quốc vương Anh nhắc lại "xác tín" của Đức Giáo hoàng rằng "việc chăm sóc Thụ tạo là biểu hiện hiện sinh của đức tin", có thể "tìm thấy tiếng vang trong nhiều người trên khắp thế giới". Hai tuần trước, Vua Charles và hoàng hậu đã gặp Đức Thánh Cha trong chuyến thăm riêng tới Vatican bên lề chuyến đi tới Roma.
Các nguyên thủ Châu Âu tưởng nhớ Đức Phanxicô
Nhiều thông điệp khác cũng được gửi đến từ các tổ chức chính trị châu Âu. Bà Ursula von der Leyen, Chủ tịch Uỷ ban châu Âu, viết trên mạng X rằng các tín hữu "có thể tìm thấy sự an ủi khi suy nghĩ rằng di sản của Đức Giáo hoàng Phanxicô sẽ tiếp tục hướng dẫn tất cả chúng ta hướng tới một thế giới công bằng, hoà bình và nhân ái hơn".
Tổng thống Cộng hoà Pháp, Emmanuel Macron, viết trên mạng xã hội: "Từ Buenos Aires đến Roma, Đức Giáo hoàng Phanxicô muốn Giáo hội mang lại niềm vui và hy vọng cho những người nghèo nhất trong số những người nghèo. Để đoàn kết mọi người với nhau và với thiên nhiên. Mong rằng hy vọng này sẽ luôn trỗi dậy không ngừng cả sau khi ngài qua đời."
Thủ tướng Đức Friedrich Merz cũng viết: "Đức Phanxicô sẽ được nhớ đến vì sự tận tụy không mệt mỏi của ngài đối với những thành viên yếu thế nhất của xã hội, đối với công lý và hoà giải. Sự khiêm nhường và đức tin vào lòng thương xót của Chúa là những nguyên tắc chỉ đạo của ngài."
Thông điệp của Tổng thống Ucraina Volodymyr Zelensky cũng viết về Đức cố Giáo hoàng Phanxicô: "Ngài biết cách mang lại hy vọng, xoa dịu nỗi đau thông qua lời cầu nguyện và thúc đẩy sự hiệp nhất. Ngài cầu nguyện cho hòa bình ở Ucraina và cho người dân Ucraina. Chúng ta cùng thương tiếc với những người Công giáo và tất cả Kitô hữu đã tìm kiếm sự hỗ trợ tinh thần từ Đức Giáo hoàng Phanxicô."
Còn Tổng thống Nga Vladimir Putin, trong một điện thư gửi tới Vatican và được đăng trên trang web của Điện Kremlin, đã viết về Đức Thánh Cha Phanxicô: Một “con người phi thường”, một “người bảo vệ vĩ đại cho công lý và nhân loại”, người “thúc đẩy đối thoại giữa Giáo hội Công giáo Roma và Giáo hội Chính thống giáo Nga”. Ông Putin nhấn mạnh rằng ngài là Giáo hoàng có uy tín quốc tế to lớn với tư cách là "người phục vụ trung thành của giáo huấn Kitô giáo, một tu sĩ và chính khách thông thái, một người bảo vệ nhất quán các giá trị cao cả của chủ nghĩa nhân văn và công lý", đồng thời nhắc lại rằng "trong suốt thời gian làm Giáo hoàng, ngài đã tích cực thúc đẩy sự tương tác mang tính xây dựng giữa Nga và Toà Thánh".
Những lời phân ưu từ Châu Mỹ
Từ ngoài Châu Âu, nhiều nguyên thủ và lãnh đạo chính trị cũng ca ngợi Đức cố Giáo hoàng như con người của hoà bình, một người đấu tranh cho công lý và người nghèo. Tại Hoa Kỳ, Tổng thống Trump viết trên mạng xã hội Truth Social: "Giáo hoàng Phanxicô, xin hãy yên nghỉ! Xin Chúa chúc lành cho ngài và tất cả những ai yêu mến ngài!" Ông đã ra lệnh treo cờ rủ một ngày để thể hiện lòng tôn kính đối với Đức Giáo hoàng Phanxicô và tưởng nhớ ngài. Ông giải thích rằng lệnh này là một dấu hiệu tôn trọng để tưởng niệm Đức Thánh Cha Phanxicô. Lệnh này được áp dụng cho Nhà Trắng và tất cả các tòa nhà và khuôn viên công cộng, tại tất cả các đồn quân sự và trạm hải quân, trên tất cả các tàu hải quân và tại tất cả các đại sứ quán.
Về phần cựu Tổng thống Joe Biden, ông cũng ca ngợi Đức cố Giáo hoàng Phanxicô là "một Giáo hoàng cho mọi người", "Giáo hoàng của người dân", và "một ánh sáng đức tin, hy vọng và tình yêu". Ông viết trên mạng xã hội X: “Đức Giáo hoàng Phanxicô sẽ được nhớ đến như một trong những nhà lãnh đạo có tầm ảnh hưởng nhất thời đại chúng ta, và tôi cảm thấy tốt hơn khi được biết ngài.”
Ông viết thêm: “Trong nhiều thập kỷ, ngài đã phục vụ những người dễ bị tổn thương nhất trên khắp Argentina và sứ mạng phục vụ người nghèo của ngài không bao giờ ngừng lại. Là một Giáo hoàng, ngài là một mục tử yêu thương và là một người thầy thúc giục chúng ta, người đã tiếp cận với nhiều tín ngưỡng khác nhau. Ngài đã ra lệnh cho chúng ta đấu tranh vì hoà bình và bảo vệ hành tinh của chúng ta khỏi cuộc khủng hoảng khí hậu. Ngài đã ủng hộ những người không có tiếng nói và quyền lực. Ngài đã khiến tất cả mọi người cảm thấy được chào đón và được Giáo hội nhìn nhận. Ngài đã thúc đẩy công bằng và chấm dứt đói nghèo và đau khổ trên toàn cầu.”
Từ Nam Mỹ, Tổng thống Argentina, Javier Milei, cũng là người đồng hương với Đức cố Giáo hoàng, đã viết trên mạng xã hội rằng "bất chấp những khác biệt mà ngày nay có vẻ rất nhỏ", việc có thể gặp Giáo hoàng "với lòng tốt và sự thông thái của ngài" là "một vinh dự thực sự".
Tổng thống Brazil Lula Inácio da Silva cũng viết trên mạng xã hội X rằng Đức Phanxicô “với sự giản dị, lòng dũng cảm và sự đồng cảm” của mình luôn đặt mình “bên cạnh những người cần sự giúp đỡ nhất: người nghèo, người tị nạn, người trẻ, người già và nạn nhân chiến tranh và mọi hình thức định kiến”.
Từ Á châu và Úc châu
Từ Ấn Độ, Tổng thống Narendra Modi đã nhắc lại trên mạng xã hội về cuộc gặp gỡ của ông với Đức cố Giáo hoàng và "sự dấn thân của ngài đối với sự phát triển bao gồm mọi người và cho toàn thế giới. Tình cảm của ngài dành cho người dân Ấn Độ sẽ luôn sống mãi".
Từ Úc châu xa xôi, Thủ tướng Úc Anthony Albanese phát biểu trong bài phát biểu được truyền hình toàn quốc rằng tất cả cờ sẽ được treo rủ tại các toà nhà chính phủ vào thứ Ba (22/4/2025) để tỏ lòng tôn kính với Đức cố Giáo hoàng. Ông Albanese nói: “Đối với người Công giáo Úc, ngài là một nhà vô địch tận tụy và là một người cha yêu thương. Đức Giáo hoàng Phanxicô đã sống đức tin và ơn gọi của mình bằng lời nói và hành động. Ngài thực sự là nguồn cảm hứng.”
Những thông điệp từ Trung Đông
Từ Thánh Địa cũng không thiếu những thông điệp tưởng nhớ Đức Thánh Cha Phanxicô. Tại Thánh Địa, Tổng thống Israel, Isaac Herzog, đã gửi lời chia buồn tới thế giới Kitô giáo và đặc biệt là tới các cộng đồng Kitô giáo tại Đất Thánh. Ông Herzog viết trên mạng xã hội X, "Là một người có đức tin sâu sắc và lòng nhiệt thành vô bờ bến", Đức Phanxicô "đã cống hiến cuộc đời mình để an ủi người nghèo và kêu gọi hoà bình trong một thế giới đầy xáo trộn". Ông hy vọng rằng lời cầu nguyện của Đức cố Giáo hoàng về việc chấm dứt xung đột ở Trung Đông "và cho phép các con tin được trả tự do sẽ sớm được đáp lại".
Trong khi đó, ông Mahmoud Abbas, Chủ tịch Chính quyền Palestine, đã gửi lời chia buồn tới Vatican sau sự ra đi của Đức cố Giáo hoàng Phanxicô, người mà ông gọi là "biểu tượng của lòng khoan dung, tình yêu thương và tình huynh đệ" và "một người bạn thực sự của hoà bình và công lý".
Vatican News